Στην Ελευσίνα, μια Κυριακή...

(Στην παραλία της Ελευσίνας, που πασχίζει να ξαναβρεί τη χαμένη της έξοδο στη θάλασσα)

Η Ελευσίνα, αποτελεί τη μεγάλη "παρεξήγηση" της Αττικής.

Η πορεία της στο χρόνο, σίγουρα χαρακτηρίζεται από τη βιομηχανική της ανάπτυξη που ξεκίνησε από τις αρχές του 20ου αιώνα και την έντονη παρουσία της εργατικής τάξης θεμέλιο στην κοινωνική ζωή της πόλης. Αν υπάρχει ένα μέρος στην Ελλάδα που έχει γραφτεί η "προσπάθεια" εκβιομηχανισμού της χώρας, σίγουρα είναι η Ελευσίνα.


Αργότερα όμως, φορτώθηκε τη ρετσινιά της έντονης βιομηχανοποίησης, που ξεκίνησε εντατικά να "τρώει" αυτή τη γωνιά της Αττικής γης περίπου στη δεκαετία του 50, και αποτέλεσε τη μεγάλη "πίσω" αυλή του Λεκανοπεδίου, όπου η υποβάθμιση του περιβάλλοντος, η καταστροφή του σπουδαίου αρχαιολογικού χώρου και η αλόγιστη ρύπανση αποτέλεσαν μικρά "πταίσματα", στη λεγόμενη πρόοδο της πρωτεύουσας και φυσικά της οικονομικής ευμάρειας συγκεκριμένων ισχυρών οικογενειών της Ελλάδας.

(Εικόνα από τον Αρχαιολογικό Χώρο, στο πεζόδρομο της πόλης)

Για αρκετούς, αποτελεί ένα σημείο του χάρτη, μια πόλη που δεν ξέρουμε, ή δεν θέλουμε να βλέπουμε και περνάμε έτσι ξυστά απ' έξω, ρίχνουμε και μια φευγαλέα ματιά, όταν παίρνουμε το δρόμο για την Κόρινθο. Και όμως η πόλη αυτή, έχει λαμπρή ιστορία από την Αρχαιότητα ως σήμερα. Μια πόλη, που σήμερα μετρά περίπου 30000 ψυχές και βρίσκεται μόλις μισή ώρα από την Αθήνα (περίπου 20χλμ). Η Αττική Οδός, διαμορφώνει πλέον νέες συνήθειες, νέες χρήσεις γης, φέρνει νέους κατοίκους αλλά και ανοίγει νέες ευκαιρίες για μια πόλη που παλεύει και εν μέρει το πετυχαίνει να βρει την καινούρια της ταυτότητα.

Είναι γεγονός, ότι αρκετές πόλεις υπομένουν δύσκολες περιβαλλοντολογικές συνθήκες και καταστάσεις, γιατί αυτό που τους δίνει ψωμί, δουλειά και ζωή είναι αυτό που τους ταλαιπωρεί κιόλας. Δεν πρέπει όμως, τουλάχιστον τώρα πια, να είναι έτσι. Οι κάτοικοι είναι πολύ πιο ευαισθητοποιημένοι για τη ρύπανση που τόσα χρόνια υπομείνανε, διεκδικούν τους παλιούς βιομηχανικούς χώρους, που ορισμένοι από αυτούς αποτελούν μοναδικά δείγματα της Ελληνικής βιομηχανικής ιστορίας και αρχιτεκτονικής, προσπαθούν να κρατήσουν την κοινωνική συνοχή τους. Αγωνίζονται για το περιορισμό ρυπογόνων βιομηχανιών όπως η Πετρόλα, που αποτελεί μόνιμο θέμα διαξιφισμών στην ατζέντα της πόλης και συστήνουν επιτροπές κατοίκων για τη διεκδίκηση μιας καλύτερης ζωής. Οι στατιστικές, δυστυχώς, δείχνουν σχέση καρκινογόνων και άλλων νοσημάτων στην ευρύτερη περιοχή του Θριάσιου Πεδίου με την υψηλή ρύπανση της περιοχής.

(Τα μοναδικά κτίρια της βιομηχανίας "Κρόνος", στην παραλιακή είσοδο της πόλης)

Και όμως, τα τελευταία χρόνια, με τη δραστηριοποίηση της κοινωνίας, της τοπικής αρχής αλλά και τη σωστή εφαρμογή του νόμου, "πέφτουν" πρόστιμα, οι έλεγχοι είναι πιο συχνοί, τοποθετήθηκαν τα απαραίτητα φίλτρα στις πολλές, μα πολλές καμινάδες και σίγουρα οι ίδιοι οι κάτοικοι διαπιστώνουν, ότι η ποιότητα του αέρα που αναπνέουν, είναι σίγουρα καλύτερη. Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, η Ελευσίνα κρατάει σχεδόν την πρωτιά στην Ελλάδα στην ανακύκλωση, μ' ένα πρόγραμμα που θα έπρεπε να ζηλεύουν αρκετές πόλεις και δήμοι (βλ Αθήνα). Μέχρι και κομποστοποιητές έχουν διανεμηθεί σε αρκετούς πολίτες και φορείς, που συμμετέχουν ενεργά στην προσπάθεια. Για το Αστικό Περιβάλλον της Ελευσίνας και για όσους θέλουν να το ψάξουν παραπάνω, υπάρχει ένα εξαιρετικό (αν και πια λίγο παλιό) άρθρο της Καθημερινής και ΟΙΚΟ εδώ.

Αλλά αυτά ίσως δεν είναι και τόσο κατάλληλα για ένα Κυριακάτικο ποστ!

Σημασία έχει ότι την Ελευσίνα την αγαπώ πολύ, μαζί και τους ανθρώπους που τυχαίνει να γνωρίζω εκεί και πρώτοι με φέρανε σε επαφή με την πόλη τους και μου μετέδωσαν και μένα το Ελευσίνιο μικρόβιο που έλυσε το Ελευσίνιο μυστήριο! Θυμάμαι ακόμα, εκεί στις αρχές του Φθινοπώρου πέρυσι, που είχα επισκεφτεί το χώρο που πραγματοποιούνται τα Αισχύλεια (αφού ο Αισχύλος ήταν ντόπιος) και είχα παρακολουθήσει μια εξαιρετική παράσταση της Α. Μπρούσκου, με φόντο το Παλιό Ελαιουργείο και μια φοβερή έκθεση-installation με θέμα τους λαθρομετανάστες. Εκεί πια επιβεβαίωσα τη σχέση μου με αυτό το ήμι-αστικό τοπίο.

Κυριακή λοιπόν στην Ελευσίνα, μια βόλτα στην παραλία που θα μπορούσε να είναι τόσο αξιοποιημένη, ανάμεσα στα παλιά εργοστάσια, στα χαμηλά σπίτια της πόλης, που ορισμένα έχουν πια φτιαχτεί και είναι πανέμορφα. Σίγουρα, προσφέρεται και για ποδήλατο, ειδικά άν είσαι και Σπαστός, το βάζεις στο "κάρο", το ξεδιπλώνεις και κάνεις πετάλι εύκολα και άνετα αφού όλη η πόλη είναι επίπεδη. Υπάρχει και ένας Ποδηλατόδρομος, που βέβαια, προκάλεσε και αυτός συζητήσεις, αφού τελικά οι μισοί κάτοικοι δεν το ήθελαν και οι άλλοι μισοί το θέλανε πολύ περισσότερο και πιο καλά οργανωμένο ενταγμένο σ' ένα σωστό δίκτυο (μάλλον σωστά εδώ που τα λέμε).

(Κρασοκατάνυξη και λακέρδα στην "Τράτα")

Καταλήξαμε στη φοβερή ψαροταβέρνα "Τράτα" του τρελού Σάκη, στην οδό Κοντούλη. Συγγνώμη δεν κάνω διαφήμιση, αλλά είναι φοβερή και αξίζει every single penny που λένε και οι Εγγλέζοι! Πάντα φρέσκο ψάρι, (θα στο πει και θα στο προτείνει, δεν μασάει), ένα παλιό σπίτι με μια πολύ ωραία αυλή, όλα καθαρά και τακτοποιημένα και φρεσκοασβεστωμένα, να υποδεχτούν το καλοκαίρι και τον ήλιο, τις παρέες τις χαρούμενες, τις μεθυσμένες από το κρασάκι το εξαιρετικό, το δροσερό Μοσχοφίλερο... Η το τσιπουράκι και το ούζο, με πολύ καλή λακέρδα που αμάν κάνω στην Αθήνα πια (Σαλονικιός γαρ) να βρω και να απολαύσω! Λοιπόν δε συνεχίζω γιατί θα σας ανοίξω την όρεξη...

(Φάγαμε όμως ένα φρέσκο Γαλέο με κρεμμυδάκι...
Άλλο πράγμα βρε παιδί μου!)

Μετά έχει περίπατο στο πεζόδρομο, δίπλα στα Αρχαία της Ελευσίνας, που αν κάτσετε μέχρι και να σκοτεινιάσει, θα δείτε στην πράξη το έργο του Γάλλου εξπέρ του φωτισμού, Πιερ Mπιντό (ναι αυτός που έκανε και τη δουλειά στην Ακρόπολη), που φώτισε αριστοτεχνικά έναν από τους πιο σημαντικούς αλλά και ξεχασμένους χώρους της Ελλάδας.

(Επί αυλής...)

Λίγο πιο κάτω στο καφενείο "Επί Περικλέους", έχει μια όμορφη αυλή, με περιποιημένο χώρο, παρτέρια και ελιές, ένα πέτρινο σπιτάκι, που σερβίρει ωραίο καφέ, διπλό Ελληνικό σκέτο στο γκαζάκι και αναμφίβολα ήταν ότι έπρεπε μετά το μεσημεριανό. Ταμάμ δηλαδή!

Στην επιστροφή περπατάω έξω από το επίσης αγαπημένο καφενέ "Ηλιοπότη", με το έντονο πορτοκαλί του χρώμα και την αυλίτσα με τις μαξιλάρες, όταν στα αυτιά μου έρχεται ήχος από νησιώτικα και άλλα παραδοσιακά ακούσματα... Κοιτάζω μέσα...

(Ο "Ηλιοπότης" στα πορτοκαλί ντυμένος)

Χαμογελώ... Μια παρέα έχει στήσει αυτοσχέδιο γλέντι στις 5 και κάτι το απόγευμα, μια Κυριακή του Απρίλη, μια Κυριακή του Θωμά, στην Ελευσίνα μια φορά...

Η ζωή σε όμορφη στιγμή, σε όμορφη εξέλιξη, σε όμορφη έκρηξη...

ΥΓ: Σεπτέμβριος 2008

Εικόνες από το παλιό Εργοστάσιο της Ελαιουργίας, που τώρα πραγματοποιούνται τα Αισχύλεια, κάθε χρόνο, στις αρχές Φθινοπώρου.
Σκηνικό είναι πάντα το ερειπωμένο εργοστάσιο, τα κτίρια γίνονται ένα με το κόσμο, με το θέατρο.

Η εξαιρετική έκθεση, ήταν του Μάριου Σπηλιόπουλου με θέμα "Ανθρώπων Ίχνη",
μια φωνή για τη λαθρομετανάστευση...

Παπούτσια παρατημένα, σε με διαδρομή, χωρίς πυξίδα, ατάκτως ειρημένα, λόγια με κιμωλία πάνω σε τοίχους, ιστορίες ελπίδας και απόγνωσής...
και με σκηνικό σαπισμένες βάρκες από ναυάγια της μετανάστευσης...