Δονούσα με Δονεί...

Να σ' αγναντεύω, θάλασσα, να μη χορταίνω
απ'το βουνό ψηλά
στρωτή και καταγάλανη και μέσα να πλουταίνω
απ'τα μαλάματά σου τα πολλά...

Κ. Βάρναλης

"Κόπιασε... Μόλις δεις το δρόμο, μετά την κατηφόρα στα δεξιά σου, θα στρίψεις, θα κατέβεις το μικρό χωματόδρομο και εκεί θα δεις το μαγαζί, το Κέδρο. Άντε, καλώς ήρθες, σε περιμένουμε!" Η πληθωρική γυναικεία φιγούρα, έτσι όπως φωτιζόταν αχνά από το φεγγάρι, μου μίλησε σαν μια παλιά καλή φίλη που με περίμενε μέρες τώρα στο νησί. Με τα σπαστά της καλά ελληνικά και τη βραχνάδα της, η Laura, μια Ιταλίδα από την Τοσκάνη, χαρακτηριστική περσόνα της Δονούσας όπως ανακάλυψα τις επόμενες μέρες, ήταν ο πρώτος άνθρωπος που μίλησα στο νησί, στις 2 το πρωί τα ξημερώματα της τελευταίας Πέμπτης του Αυγούστου του 2009. Και μάλλον ήταν το καλύτερο ξεκίνημα που μπορούσα να φανταστώ για τις επόμενες μέρες!

Η Laura σε στιγμές σιέστας, σεβόμενη πάντα το χώρο της και την προσωπικότητά της

Χαμογέλασα... Η πρώτη αίσθηση που παίρνω από το νησάκι αυτό, σχεδόν στη μέση του Αιγαίου, είναι μιας ενεργειακής πλημμύρας, που με κυκλώνει αλλά που ακόμα είναι νωρίς να τη ζυγιάσω αν είναι καλή ή κάτι πέρα από αυτό.

Ο Κέδρος με την παραλία του και το κουφάρι από το Γερμανικό πλοίο που βυθίστηκε από τα συμμαχικά αεροπλάνα εκεί γύρω στο 1945. Θα το παρατηρήσετε όπως βλέπετε την παραλία η σκιά στο κέντρο, πάνω και λίγο δεξιά,
σαν ψάρι.

Φτάνοντας, το σκοτάδι είναι πηχτό. Το φεγγάρι έχει λίγες μέρες ακόμα να γεμίσει, τα μόνα φώτα που υπάρχουν ορίζουν τους τοίχους από το μπαράκι, φωτίζουν τους λιγοστούς θαμώνες, τα ψάθινα καθίσματα, την "μπάρα". Μέσα στην ηρεμία όμως της νύχτας, με χαλάει ξαφνικά τόσο πολύ η ένταση της μουσικής που βιάζει το μαγικό αυτό σκηνικό. Κοντοστέκομαι και παίρνοντας τον υπνόσακο στο χέρι, το μόνο που με νοιάζει είναι να πάω στην αμμουδιά, να βρω ένα σημείο και να κοιμηθώ... Ψάχνω στην άμμο. Στέκομαι, αλλά τελικά η ιδιοκτησία του μαγαζιού, προφανώς ευνοεί το ξεπερασμένο για εμένα στυλ, διαπασών, rave πάρτι σε παραλία τύπου δεκαετία του 90, και μάλιστα χωρίς κόσμο... Απλά έτσι γουστάρει...

Δεν θέλω να κάτσω εδώ σκέφτομαι αμέσως. Δεν έφυγα από την Αθήνα, για να είμαι στο έλεος του electronica desibel. Απορώ με το αλλοπρόσαλλο αυτό περιστατικό, βάζω στο σκορ 1-1, παίρνω το μηχανάκι και γυρίζω πίσω στο λιμάνι, στο μικρό οικισμό του Σταυρού... Στην παραλία του χωριού, από τις πιο ωραίες που έχω δει ποτέ σε λιμάνι νησιού, υπάρχει και εκεί ένα μαγαζί, αλλά τουλάχιστον δεν ηχορυπαίνει, προφανώς γιατί είναι και μέσα στον οικισμό.

Έχει κρύο, το μελτέμι ξεχύνεται με μανία από το Βορρά και σαρώνει φέτος με πολύ δύναμη το Αιγαίο. Στο διάβα του, ένα από τα πρώτα νησιά που βρίσκει, είναι η Δονούσα και για αυτό τη χτυπά αλύπητα. Βρίσκω ένα τοιχάκι, λίγο κόβει, ντύνομαι ακόμα πιο ζεστά, ξεδιπλώνω τον υπνόσακο, οριοθετώ με τη ψάθα μου το μικρό μου υπαίθριο "σπίτι για ένα βράδυ", κουρνιάζω στη γωνίτσα μου. Η θάλασσα σκάει στα 15 μέτρα πιο κάτω με θόρυβο. Για πρώτη φορά μου κάνει εντύπωση ο ήχος αυτός. Σταματά για λίγο εντελώς και μετά αρχίζει και πάλι με μανία. Σαν η φύση να κρατά ένα ρυθμό. Το ταβάνι μου απόψε, είναι τα αμέτρητα αστέρια... Αγαπώ τις μικρές Κυκλάδες, τα μικρά νησιά του Αιγαίου, γιατί τα τεχνητά φώτα δεν μολύνουν τη φωταψία του σύμπαντος. Έχω καιρό να πλαγιάσω στην ύπαιθρο. Κρεβάτι μου απόψε η αμμουδιά, συνονθύλευμα μικρής ανασφάλειας η έλλειψη προστασίας από το "έξω", αλλά και αίσθημα ελευθερίας.

Ξυπνάω από το φως, το πρώτο αυτό φως της ημέρας που είναι τόσο γλυκό. Απέναντι στην προκυμαία, μαζεύεται λίγος κόσμος, 2-3 αυτοκίνητα, έρχεται το πρωινό καράβι, με επιστροφή στον Πειραιά. Θα είναι 6:30 λέω... Χαζεύω την παραπάνω ταμπέλα στην παραλία, και αναρωτιέμαι τι θέλει να πει ο ποιητής. Ντόπια ποίηση, ντόπια κόλπα. Ακουμπώ στο τοιχάκι μου, έγινε μου τώρα πια, και χαζεύω αγουροξυπνημένος το απέραντο αυτό μπλε της θάλασσας. Υπάρχει καλύτερο ξύπνημα; Η Αθήνα, είναι ήδη τόσο μακριά...

"Εδώ τη βγάλαμε απόψε;" ακούω μια φωνή. Ο κ. Σταύρος, έχει τα δωμάτια πίσω από εκεί που ξάπλωσα και προφανώς θα έχει πολλούς σαν και εμένα στην πόρτα του κάθε καλοκαίρι. Κουβέντα στη κουβέντα, ακριβό το έχει το δωμάτιο, λέω άσε θα δω τι θα κάνω...

Περπατώ στην νωπή άμμο και οι ζωγραφισμένες πέτρες της φωτογραφίας, αποτελούν το πρωινό μου ξάφνιασμα. Μοιάζουν απλά, να έπεσαν εδώ, ζωγραφισμένες από τις αναμνήσεις των παιδικών μας χρόνων, τα παιδικά χέρια να τις έχουν φιλοτεχνήσει, τόσο απλές και όμορφες. Σαν να με περίμενε ένα μικρό δώρο, αναπάντεχο!

Ο φούρνος, έχει πραγματικά πολύ καλό και ζεστό ψωμί, και όλα τα καλούδια που θέλει ένας πεινασμένος ταξιδιώτης με ένα υπνόσακο και μια παραλία παρακαταθήκη. Πληροφορούμαι από τη Ζωή, την κοπέλα από τον Καναδά, που σερβίρει πρωινό καφέ στο μαγαζάκι το Κύμα, ότι το νταβαντούρι στο Κέδρο είναι για μια δυο μέρες ακόμα και μετά σιωπή. Σκέφτομαι, να βρω ένα δωματιάκι, για 2-3 μέρες και βλέπουμε... Έτσι και γίνεται...

Το rooms to let, "Ηλιοβασίλεμα", έχει μπροστά από το απλό μου δωμάτιο μια μεγάλη αυλή, που μου θύμισε αυτές τις αυλές που χάθηκαν σχεδόν ολοκληρωτικά από την Αθήνα μετά την επέλαση της πολυκατοικίας. Όπως και τότε, έτσι και τώρα, ήταν το ιδανικό έδαφος για να γνωρίσω τους γείτονες. Ο Μα. και η Μα. με τα τρία τους παιδάκια, τα δυο δίδυμα μόλις ενός έτους που βρήκαν τη χαρά τους να μπουσουλάνε σε μια τόσο μεγάλη έκταση, η Χρ. που ήρθε και αυτή μόνη της στο νησί να σκεφτεί και να ηρεμήσει... Οι πρώτες γνωριμίες από εξαιρετικούς ανθρώπους που γνώρισα σε αυτό τον τόπο. Η αυλή, είχε το προνόμιο να μας "χαρίζει" κάθε απόγευμα ηλιοβασιλέματα που δεν υπάρχουν ούτε καν στη φαντασία μας, με βάθρο τη Νάξο και παλέτα τον Αιγαιοπελαγίτικο ουρανό. Σαν αυτό:

Τις επόμενες μέρες η Δονούσα, μου αποκαλύπτει σιγά, σιγά τα μυστικά της. Θέλει χρόνο το νησί, να το αφουγκραστείς, να το γευθείς πόντο, πόντο.

Ο ένας και μοναδικός δρόμος του νησιού, διασχίζει σαν φιδάκι το άγριο τοπίο και περνώντας από το Μερσίνη και από εκεί καταλήγει στην Καλοταρίτισα με τα μικρά απάνεμα κολπάκια της. Ένα μονοπάτι ξεκινά κάτω από την Εκκλησία της Αγίας Σοφίας, που τη βολοδέρνει συνέχεια το μελτέμι, και σε βγάζει μετά από περίπου 20 λεπτά στην παραλία στο Λιβάδι. Στα αριστερά, έχει μια συστάδα δέντρων και πηγές που τρέχουν όλο το χρόνο ωραίο, κρύο νερό και εφοδιάζουν σκηνίτες και κατοίκους με το πολύτιμο σε αυτό τον τόπο αγαθό. Σε λίγο η κατάβαση, μου αποκαλύπτει μια από τις ωραιότερες παραλίες που έχω πάει ποτέ στη ζωή μου. Τα νερά είναι κρυστάλλινα, σμαραγδένια, με χρυσή άμμο. Δίπλα ένα κολπάκι, το Φικιό, στολίζεται από το απέραντο μπλε που προσφέρει αυτή η ευλογημένη πραγματικά γωνιά της γης. Αυτό το μπλε που το συναντάς νομίζω μόνο εδώ, σε αυτά τα πελάγη, που βυθίζεσαι μέσα του, ανοίγεις τα μάτια σου και σε κυκλώνει η παντοδυναμία του υγρού στοιχείου και το απόλυτο αυτό καθαρό χρώμα. Ξαναγεννιέσαι, από την αρχέγονη μάνα φύση, στο στοιχείο του νερού.

Ξαπλώνω στην άμμο, είναι ζεστή, κάνω αγγελάκια με τα χέρια, νιώθω παιδί. Τρίβω με την άμμο το δέρμα, το πιο φυσικό peeling, να φύγει του χειμώνα η παλιοκαιρίλα.

Περάσανε 3 μέρες ήδη και η Αμοργός απέναντι έχει βαλθεί να με αποπλανήσει. Λέω να πάω ίσως και από εκεί λίγες μέρες, να δω ένα νησί που όλο το σκέφτομαι, όλο είναι να πάω και τελικά δεν τα καταφέρνω. Βγάζω εισιτήρια, αφήνω το δωμάτιο...

Λίγο αργότερα στην παραλία του Κέδρου, το ξανασκέφτομαι. Το νησί αυτό με έχει μαγέψει. Έχει μια περίεργη όντως τελικά ενέργεια. Ο Χ., ένα από τα παιδιά που πρωτογνώρισα εδώ στην άμμο, μου είχε πει. "Φίλε μου, εδώ όλοι λέμε πως ερχόμαστε για λίγο και τελικά μένουμε για χρόνια!" Ο Χ. είχε έρθει πριν πολύ καιρό και τώρα κάθε καλοκαίρι, με μια σκηνή, μένει και μένει και μένει... Ακυρώνω τα εισιτήρια, οι καινούριοι φίλοι μου στην παραλία γελάνε και χαίρονται μαζί, στήνω τη σκηνή μου στην άμμο και σπίτι μου για τις επόμενες μέρες, είναι μια πιθαμή γης στο Αιγαίο. Δωμάτιό μου τα αστέρια και το φως από το φεγγάρι, που πάει για πανσέληνος. Κάθε πρωί ξυπνώ, βουτώ στη θάλασσα, η απόλυτη πρωινή αίσθηση, έχω για θέα το κύμα που σκάει...

Έκανα τελικά πάρα πολύ καλά. Το βραδάκι, μαζευόμαστε παρέα και πάμε όλοι στα ταβερνάκια στο Σταυρό, στο λιμάνι. Δυο από τους πολύ υπέροχους ανθρώπους που γνώρισα σε αυτό το ταξίδι, ο Δ. και η Γα., ήρθαν εδώ στην επιστροφή τους για τον Πειραιά από τη Νίσυρο. Ο Δ. παίζει το Λαούτο και η Γα. το βιολί, μαθαίνουν και τραγουδάνε όλα τα παραδοσιακά τραγούδια, γυρνάνε με τη μουσική τους το Αιγαίο, μεταφέρουν τις αισθήσεις από τη Σμύρνη, μέχρι τα καπηλειά του Πειραιά και από τη Λέσβο μέχρι την Κρήτη. Μια θάλασσα μουσικής που ενώνει.

Στήνουμε αυτοσχέδιο πανηγύρι στο τραπέζι μας, κρασί, καλή παρέα, χορεύω ξυπόλητος στις πλάκες, στο άσπρο και το μπλε, ο Ικαριώτικος μας παρασύρει, ο Καλαματιανός και ο Συρτός μας σέρνουν στη ευδαιμονία. Οι τουρίστες χαζεύουν, το καλύτερό τους, γνωρίζουμε και άλλο κόσμο. Τον Ν., Αρμένη από την Αθήνα και την κοπέλα του από την Κων/πολη, και άλλους και άλλους, που ήρθαν και αυτοί μόνοι τους εδώ, μια παρέα όλο το νησί... Ο αέρας έχει λίγο κοπάσει, με δροσίζει στο ιδρωμένο πρόσωπο. Αν αυτό δεν είναι ελληνικό καλοκαίρι, αν αυτό δεν είναι γλυκιά ζωή, τότε τι είναι;

Στη ταβέρνα της Λίτσας, στο Τζι-Τζι στο Μερσίνη,
το φαγητό και η θέα κάνουν καλή παντρειά!

Την επόμενη μέρα θα πάρω το μονοπάτι που οδηγεί από την παραλία του Κέδρου στο Λιβάδι. Αν βρεθείτε στη Δονούσα να το κάνετε. Γενικά να το περπατήσετε το νησί. Θα σας ανταμείψει με εικόνες, ήχους, μυρωδιές από θρούμπι, και αρμύρα. Συνοδοιπόροι μου η Τερ. και ο Ρα. από τη Βαρκελώνη, γείτονες σκηνίτες που θέλουν να έρθουν μαζί μου. Εικόνες μοναδικές...

Άνθρωποι

Το πιο σπουδαίο κεφάλαιο στη μικρή μου όμως περιπλάνηση, στη γωνιά αυτή της Ελλάδας, είναι και θα είναι, οι εξαιρετικοί άνθρωποι που γνώρισα. Το πλεονέκτημα του να ταξιδεύεις μόνος, είναι ότι είσαι πιο ανοιχτός, είσαι έτοιμος να δεχτείς το καινούριο, το διαφορετικό. Πως να ξεχάσω τη Θα. με το γέλιο της, το πηγαίο αυθορμητισμό της, που τελικά βγήκε και γνωστή από την Αθήνα. Τη Ζ. συμμαθήτριά μου από το δημοτικό σχολείο στη Θεσσαλονίκη, που κοιταχτήκαμε στην παραλία, με ρώτησε απλά είσαι από Θεσσαλονίκη, λέω ναι και μετά απλά, αν και περάσανε 20 χρόνια να πω, "Είσαι η Ζ.Μ.;" για να απαντήσει "Είσαι ο Φ.Φ.;", αφήνοντας άφωνο στην κυριολεξία το Χ. που στεκόταν δίπλα μας. Περάσαμε τις επόμενες ώρες πίνοντας ρακή και τραγουδώντας στην παραλία. Τα παιδιά με το Λαούτο και το Βιολί, που τα παρατάνε όλα και φεύγουν για το ταξίδι της ζωής τους στη Λατινική Αμερική, να δουν τι θα κάνουν. Το Δ. και τη Ρ. που βαρέθηκαν να κουράζονται στην Αθήνα και τώρα πια μένουν στο Βερολίνο, αλλάζοντας ζωή και μέρη μέσα σ'ένα βράδυ. Τη Βι., τόσο ανοιχτή, τόσο πλακατζού, τόσο συνάμα δυναμική... Που φτιάχνει με ξύλο πραγματάκια και τα πουλά στην Τήνο, ή μάλλον τα πουλούσε... Τον Στ. από το Μεταξουργείο, που είχε γίνει τόσο ηλιοκαμένος που τον έπρηξα να κάθεται στη σκιά, αλλά αυτός ήθελε να ρουφήξει όλο το καλοκαίρι σε λίγες μέρες. Ήρθε με μια φίλη, ερωτεύτηκε τον τόπο, η φίλη έφυγε, ο Στ. έκατσε και άλλο και άλλο... Τα παιδιά από το Λιβάδι, που με καλοδέχτηκαν στην παραλία, που τραγουδήσαμε μαζί πάνω στο ταβερνάκι του Τζι-Τζι, που μοιραστήκαμε την καλοκαιρινή ανεμελιά, που ελπίζω να τα ξαναδώ σύντομα, κάπου... Τη Λίτσα, του Τζι-Τζι που μας περιέγραψε, πως από το μηδέν εκεί που η ζωή της γύρισε ανάποδα, βρήκε τη δύναμη και έστησε μόνη της, το πάλεψε, το μαγαζί της και κόντρα σε όλους το παλεύει ακόμα αλλά αισθάνεται πια δικαιωμένη. Τον Αν. που ακολουθεί τη ψυχή του και τα θέλω του και ας έχει αυτό κόστος, μια απρόσμενη ζωή, το απρόβλεπτο. Έχει μάθει πια... Είναι πιο δυνατός.

Ιστορίες, ιστορίες αλλαγής, άξιοι άνθρωποι, άνθρωποι που ρισκάρουν, που παίρνουν τη ζωή στα χέρια τους. Άνθρωποι που έχουν να σου πουν, έχουν να μοιραστούν γενναιόδωρα τα πάντα μαζί σου, γιατί το λέει η καρδιά τους.

Ξύπνησα πρωί, πρωί. 1/9 σήμερα... Βουτώ στην κρύα θάλασσα. Μυρωδιά φθινοπώρου σε μια Δονούσα που στέκεται αγέρωχη εκεί στη μέση του Αιγαίου και μου δίνει πια ραντεβού για πάντα. Ανοιχτή πρόσκληση επιστροφής, πρόσκληση ψυχής.

Να πάτε στη Δονούσα.
Να πάτε ανοιχτοί, με σεβασμό στη φύση και στον αέρα,
με σεβασμό στο χαρακτήρα της.
Μην περιμένετε πολλά.
Απλά αφεθείτε και εκείνη θα σας κερδίσει.

ΥΓ: Χθες κατάλαβα ότι μια Sue (ή κάτι τέτοιο ηλεκτρονικό) από την Ταϊβάν, μάλλον κάνει spam στα comments μου, οπότε αναγκάστηκα να ενεργοποιήσω και πάλι το word verification tool. Ανήκω σε αυτούς ακόμα, που ίσως λόγω μη πολλών επισκέψεων, εξακολουθώ να πιστεύω στο εύκολο και ελεύθερο commentation. Δεν έχει χρειαστεί ακόμα μετριασμός σχολίων κτλ, που δεν μου αρέσει και ως ιδέα, αλλά ας πάρω το πρώτο βήμα αυτοπροστασίας. Ίσως να το κάνω και εγώ στο μέλλον. Καταλαβαίνω πάντως και αυτούς που το έχουν εφαρμόσει. Συγγνώμη για τη μικρή αναστάτωση.