Στη σάλα της Εθνικής Τράπεζας, η τρίτη ηλικία συλλογιέταιΟδός Αιόλου, αριθμός 82
Οι σταγόνες από την πρωινή βροχή, έπεφταν πάνω στο υγρό πεζοδρόμιο σαν μικρές χάντρες από ασήμι. Στις λακουβίτσες, στα φαγώματα του δρόμου, το νερό γίνονταν και πάλι νερό, αφήνοντας σε κάθε του πέσιμο, τους γνωστούς κυκλικούς παλμούς του. Το νερό έσταζε από τα μαρμάρινα αετώματα στα μπαλκόνια των διατηρητέων της Πλάκας, στους ανάγλυφους τοίχους των μεσοπολεμικών πολυκατοικιών, έγλυφε τα καλοδιατηρημένα ή όχι παράθυρα, τα κάγκελα, τις υδρορροές.
Το να περπατάς ή να κάνεις ποδήλατο, τόσο πρωί σε ένα κομμάτι της Αθήνας που έχει άλλους ρυθμούς, άλλη ζωή, νομίζω είναι από τα πιο απλά πράγματα που έχουν όμως τόσο σημασία. 7:15, καθημερινές πρωί, σε γειτονιές που ξυπνάνε, χωρίς άγχος. Η υγρασία πάπλωμα, το κρύο ανασταλτικό στην πρωινή έγερση ή ζωογόνος δύναμη σε μια εποχή που έπρεπε από καιρό να μας το είχε φέρει;
Καθώς βαδίζω στα στενάκια πίσω από την Ερμού, τα μαγαζιά της πρώτης ύλης διαβίωσης του ανθρώπου σιγά, σιγά ανοίγουν, στήνουν την πραμάτεια τους. Ψωμί, ψάρι, φρούτα, λαχανικά, γάλα, πίτες, όσπρια και οι "πωλητές" τους, στο χορό της καθημερινότητας, στην απλή πρακτική της πώλησης και της ζήτησης των λίγων που χρειαζόμαστε, των απλών.
Στα απλά στάθηκα και εγώ. Σχεδόν ένα χρόνο, κάτι λιγότερο, προσπαθούσα να επιστρέψω με την πρωινή δουλειά μου (αναγκαία δια του βίου και τα της οίκησης) στο κέντρο, στην ποιότητα ζωής που θέλω να επιλέγω εγώ και όχι οι αποφάσεις άλλων. Αγόρασα χρόνο, που λέει και μια φίλη. Το θέατρο είναι δουλειά, είναι τρομερή απασχόληση, αλλά δυστυχώς στη δύσκολη χώρα που έχουμε επιλέξει θέλοντας η μη να ζούμε, και όχι μόνο, είναι είδος πολυτελείας και οι εφαρμοστές του, αντιμετωπίζονται ως πλάσματα που δεν έχουν τουλάχιστον βασικές ανάγκες. Ότι δεν έχουν ανάγκη στέγης, λίγης τροφής, λίγης ευεξίας. Και φυσικά, όλοι τους θέλουν αφοσιωμένους, δοσμένους, αληθινούς, μεγάλους, ζωντανούς, καθαρούς και όλα τα βαρύγδουπα των κριτικών. Ατελείωτες ώρες πρόβας, κρύα, υγρά υπόγεια, σώμα, ψυχή ανοιχτά, αλλά με τίποτα δεν το αλλάζεις... Είσαι εκεί γιατί το αγαπάς τόσο πολύ. Καταλαβαίνετε όμως τη διαδρομή μας; Τον κόπο; Την ανάγκη; Πόσο μπορείς να το πετύχεις αυτό όμως αν δεν έχεις να ζήσεις, κύριε σκηνοθέτα, παραγωγέ, διαφημιστή, θιασάρχη;
Η πρωινή δουλεία, ή οποιαδήποτε δουλεία, το συνταγογραφημένο αντιβιοτικό για αυτό που η ψυχή σου έχει διαλέξει. Τα κατάφερα, γύρισα πίσω στο κέντρο της ζωής, της πόλης, έκανα όμως παραχωρήσεις, στα λεφτά, σε περιβάλλον εργασίας (αν και δεν είμαι και τόσο σίγουρος για αυτό, έχω επιφυλάξεις), στην εικόνα που οι άλλοι δίνουν τόση σημασία... Εγώ καμία. Αναρωτήθηκαν... Μα γιατί πάει... εκεί; Είναι δυνατόν; Αφελείς. Σας χαμογελώ και εγώ ξέρω.
Καθώς περνούσα στη Λέκκα και στα ανήλια στενά, που έχουν κτίσει τα ξεφτέρια οι μηχανικοί και οι "πολεοδόμοι" της σύγχρονης πόλης, το μυαλό προσπαθούσε να ξεδιαλύνει τελικά αυτό το παζλ της ανάγκης και του να είσαι καλλιτέχνης. Ένας αέναος αγώνας, που μας ταλαιπωρεί όλους σε αυτό το χώρο. Το ανθρωπιστικό κόντρα στο υλικο-τεχνοκρατικό. Ίσως, ναι, υπάρχουν κάποιοι εκεί έξω που μπορούν να γυρίσουν την καρδάρα, ανάποδα και να τα κάνουν όλα λίμπα... Ίσως... Ίσως αν είσαι και πιο νέος, ή δεν έχεις μάθει και κάπως, ίσως όλα φαντάζουν πιο εύκολα.
Μεγαλώνουμε όμως βρε παιδιά... Μεγαλώνουμε και το "προϊόν" δεν είναι πια το ίδιο. Θέλει περισσότερη φροντίδα, περίθαλψη, ψάχνει άλλα πράγματα πέρα του εφήμερου. Όλα παίζουν ρόλο πια. Δεν έχει πάντα την ίδια ζήτηση. Θέλει απλά πιο σταθερό βηματισμό, να βλέπεις τις γωνίες, τις αιχμηρές και να προστατεύεις το κεφάλι σου. Θέλει πείρα και υπομονή. Θέλει πιο σοφά μονοπάτια, διαδρομές.
Στάθηκα λοιπόν στο επίκεντρο αυτών που θέλω, αυτών που έχω βρει. Συνομίλησα με τον εαυτό μου και έχω συμφωνήσει. Συνεχίζω, ακόμα να κάνω υπομονή, παραχώρηση για το είναι μου. Για το επόμενο μου μικρό ονειρικό στάδιο. Νομίζω όμως πως δεν είμαι μόνος. Κάθε μέρα, χιλιάδες άνθρωποι, αυτό κάνουν. Όλοι έχουν όνειρα. Αρκεί όμως να τα πιστέψεις τόσο, να συνομιλείς με το σύμπαν και να βάζεις στόχους, στόχους μικρούς, βηματάκια για να φτάσεις εκεί που είναι η κορύφωσή σου. Επιστροφή λοιπόν στο επίκεντρο που θέλεις, στα απλά της ζωής, γιατί αυτά σε οδηγούν στις πραγματικές σου ανάγκες. Στα θέλω σου... Αρκεί να τα βρεις και να τα ταυτοποιήσεις. Και στου μισθού και στου οκτάωρου τη συνήθεια μη βυθιστείς και μεθύσεις. Και στης βόλεψης την αγκαλιά να ασφυκτιάς, να παγιδευτείς και να μην το ξέρεις.
Στο καμαρίνι, εκεί που όλα αρχίζουν και τελικά τελειώνουν
Χρόνια τώρα αυτό υποστηρίζω, αυτό μοχθώ, αυτό πασχίζω. Σκεπτόμενος, χώθηκα στην οδό Πραξιτέλους, στην είσοδο του μαρμάρινου κτιρίου. Εκεί στο 2ο, με έφαγαν ξαφνικά χαρτιά, και νούμερα, νέες στοίβες, νέες φάτσες, καινούρια χνώτα. Πήρα όσο μπορούσα βαθιά ανάσα, κοίταξα το τι; Τον γεμάτο υγρασία απέναντι τοίχο που αποτελεί τη θέα, την υπέροχη αυτή θέα, αλλά και πάλι χαμογέλασα, πήρα λίγο τον χρόνο μου. Λίγο ακόμα είπα μικρέ μου, λίγο ακόμα, θα το παλέψεις... Για την ευτυχία σου. Λίγη υπομονή, ακόμα λίγη. Έχεις μάθει πια. Έτσι απλά... Αντέχεις εσύ.
Το να περπατάς ή να κάνεις ποδήλατο, τόσο πρωί σε ένα κομμάτι της Αθήνας που έχει άλλους ρυθμούς, άλλη ζωή, νομίζω είναι από τα πιο απλά πράγματα που έχουν όμως τόσο σημασία. 7:15, καθημερινές πρωί, σε γειτονιές που ξυπνάνε, χωρίς άγχος. Η υγρασία πάπλωμα, το κρύο ανασταλτικό στην πρωινή έγερση ή ζωογόνος δύναμη σε μια εποχή που έπρεπε από καιρό να μας το είχε φέρει;
Καθώς βαδίζω στα στενάκια πίσω από την Ερμού, τα μαγαζιά της πρώτης ύλης διαβίωσης του ανθρώπου σιγά, σιγά ανοίγουν, στήνουν την πραμάτεια τους. Ψωμί, ψάρι, φρούτα, λαχανικά, γάλα, πίτες, όσπρια και οι "πωλητές" τους, στο χορό της καθημερινότητας, στην απλή πρακτική της πώλησης και της ζήτησης των λίγων που χρειαζόμαστε, των απλών.
Στα απλά στάθηκα και εγώ. Σχεδόν ένα χρόνο, κάτι λιγότερο, προσπαθούσα να επιστρέψω με την πρωινή δουλειά μου (αναγκαία δια του βίου και τα της οίκησης) στο κέντρο, στην ποιότητα ζωής που θέλω να επιλέγω εγώ και όχι οι αποφάσεις άλλων. Αγόρασα χρόνο, που λέει και μια φίλη. Το θέατρο είναι δουλειά, είναι τρομερή απασχόληση, αλλά δυστυχώς στη δύσκολη χώρα που έχουμε επιλέξει θέλοντας η μη να ζούμε, και όχι μόνο, είναι είδος πολυτελείας και οι εφαρμοστές του, αντιμετωπίζονται ως πλάσματα που δεν έχουν τουλάχιστον βασικές ανάγκες. Ότι δεν έχουν ανάγκη στέγης, λίγης τροφής, λίγης ευεξίας. Και φυσικά, όλοι τους θέλουν αφοσιωμένους, δοσμένους, αληθινούς, μεγάλους, ζωντανούς, καθαρούς και όλα τα βαρύγδουπα των κριτικών. Ατελείωτες ώρες πρόβας, κρύα, υγρά υπόγεια, σώμα, ψυχή ανοιχτά, αλλά με τίποτα δεν το αλλάζεις... Είσαι εκεί γιατί το αγαπάς τόσο πολύ. Καταλαβαίνετε όμως τη διαδρομή μας; Τον κόπο; Την ανάγκη; Πόσο μπορείς να το πετύχεις αυτό όμως αν δεν έχεις να ζήσεις, κύριε σκηνοθέτα, παραγωγέ, διαφημιστή, θιασάρχη;
Η πρωινή δουλεία, ή οποιαδήποτε δουλεία, το συνταγογραφημένο αντιβιοτικό για αυτό που η ψυχή σου έχει διαλέξει. Τα κατάφερα, γύρισα πίσω στο κέντρο της ζωής, της πόλης, έκανα όμως παραχωρήσεις, στα λεφτά, σε περιβάλλον εργασίας (αν και δεν είμαι και τόσο σίγουρος για αυτό, έχω επιφυλάξεις), στην εικόνα που οι άλλοι δίνουν τόση σημασία... Εγώ καμία. Αναρωτήθηκαν... Μα γιατί πάει... εκεί; Είναι δυνατόν; Αφελείς. Σας χαμογελώ και εγώ ξέρω.
Καθώς περνούσα στη Λέκκα και στα ανήλια στενά, που έχουν κτίσει τα ξεφτέρια οι μηχανικοί και οι "πολεοδόμοι" της σύγχρονης πόλης, το μυαλό προσπαθούσε να ξεδιαλύνει τελικά αυτό το παζλ της ανάγκης και του να είσαι καλλιτέχνης. Ένας αέναος αγώνας, που μας ταλαιπωρεί όλους σε αυτό το χώρο. Το ανθρωπιστικό κόντρα στο υλικο-τεχνοκρατικό. Ίσως, ναι, υπάρχουν κάποιοι εκεί έξω που μπορούν να γυρίσουν την καρδάρα, ανάποδα και να τα κάνουν όλα λίμπα... Ίσως... Ίσως αν είσαι και πιο νέος, ή δεν έχεις μάθει και κάπως, ίσως όλα φαντάζουν πιο εύκολα.
Μεγαλώνουμε όμως βρε παιδιά... Μεγαλώνουμε και το "προϊόν" δεν είναι πια το ίδιο. Θέλει περισσότερη φροντίδα, περίθαλψη, ψάχνει άλλα πράγματα πέρα του εφήμερου. Όλα παίζουν ρόλο πια. Δεν έχει πάντα την ίδια ζήτηση. Θέλει απλά πιο σταθερό βηματισμό, να βλέπεις τις γωνίες, τις αιχμηρές και να προστατεύεις το κεφάλι σου. Θέλει πείρα και υπομονή. Θέλει πιο σοφά μονοπάτια, διαδρομές.
Στάθηκα λοιπόν στο επίκεντρο αυτών που θέλω, αυτών που έχω βρει. Συνομίλησα με τον εαυτό μου και έχω συμφωνήσει. Συνεχίζω, ακόμα να κάνω υπομονή, παραχώρηση για το είναι μου. Για το επόμενο μου μικρό ονειρικό στάδιο. Νομίζω όμως πως δεν είμαι μόνος. Κάθε μέρα, χιλιάδες άνθρωποι, αυτό κάνουν. Όλοι έχουν όνειρα. Αρκεί όμως να τα πιστέψεις τόσο, να συνομιλείς με το σύμπαν και να βάζεις στόχους, στόχους μικρούς, βηματάκια για να φτάσεις εκεί που είναι η κορύφωσή σου. Επιστροφή λοιπόν στο επίκεντρο που θέλεις, στα απλά της ζωής, γιατί αυτά σε οδηγούν στις πραγματικές σου ανάγκες. Στα θέλω σου... Αρκεί να τα βρεις και να τα ταυτοποιήσεις. Και στου μισθού και στου οκτάωρου τη συνήθεια μη βυθιστείς και μεθύσεις. Και στης βόλεψης την αγκαλιά να ασφυκτιάς, να παγιδευτείς και να μην το ξέρεις.
Στο καμαρίνι, εκεί που όλα αρχίζουν και τελικά τελειώνουνΤελειώνω...
"Κάποια στιγμή η δύτρια ανεδύθη, με τις σταγόνες να κάνουν τατουάζ δροσιάς στο δέρμα της, με το ενθουσιασμένο χέρι της κάτι να κρατά, και κείνη σαν υστερικό συστρεφόμενο κοχύλι να φωνάζει, δείτε βρήκα αστερία, κοιτάξτε τον. Έλαμπε το εύρημά της στον ήλιο, αιρετικό άστρο. Πλησίασαν αδιάφορα οι άλλοι από γύρω, περιεργάστηκαν λίγο τον αστερία, και σε τι χρησιμεύει αυτό το ψάρι, ρώτησε με ειρωνική ευγένεια η κυρία Φωφώ. Δεν ξέρετε; Φέρνει μεγάλη ευτυχία σ΄όποιον τον βρει και τον έχει, είπε η ήδη ευτυχισμένη νεαρά και απίθωσε με ευλάβεια στην πετσέτα της το εύρημά της να στεγνώσει - έσταζε χαμένο ευτυχές περιβάλλον. Και είδα τότε, όλη τη συντροφιά, πλην της κυρίας Φωφώς, να ρίχνεται στις βουτιές, είδα όλους αυτούς που πριν λίγο έπαιζαν ξένοιαστα κολυμπώντας στην ολιγάρκεια να ψάχνουν σαν τρελοί για αστερίες, για ευτυχία. Περιζήτητη σου λέω."
Κική Δημουλά,
"Ευτυχείτε", Εκτός Σχεδίου,
Εκδ. Ίκαρος 2005
"Ευτυχείτε", Εκτός Σχεδίου,
Εκδ. Ίκαρος 2005
